OSGB, Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi

İş Kazalarında Merak Edilenler

İş kazası, çalışanın işverenin otoritesi altında bulunduğu sırada aniden meydana gelen bir etkenle çalışanın bedenen ya da ruhen bir zarara uğraması olarak tanımlanabilir.

İş kazası, bir işletmede hiç istenmeyen olaylardan birisidir. Özellikle ölümlü ve kalıcı hasara yol açan iş kazalarından hem işverenler, hem diğer işyeri çalışanları ve hem de sigortalı ve/veya ailesi ciddi şekilde etkilenir. Ayrıca sigortalıya sağlık yardımı ve parasal yardımlarda bulunan SGK’da etkilenen diğer bir taraf olarak karşımıza çıkar.

2002’den bu yana iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen işçi sayısı 14 bin’e yaklaşmaktadır. Yüz bin işçide ölüm oranı ise 13’tür. 2002’den bu yana her yıl ortalama 1119 işçi yaşamını yitirmiştir. Yıllara göre dalgalanmalar söz konusudur. Ancak istikrarlı bir azalıştan söz etmek mümkün değildir.

İş kazası konusunda maalesef hem çalışanlar hem de işverenlerimiz yeterli bilgi ve donanıma sahip değiller.

 

İş kazasının işverenin kastı ile meydana gelmesi durumunda işverene yaptırım var mıdır?

İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler, kurumca işverene ödettirilmektedir.

İş kazasının süresi içinde bildirilmemesi durumunda işverene yaptırım var mıdır?

(4/a) kapsamındaki sigortalıların iş kazası geçirmeleri halinde yasal sürelerde işverence bildirim yapılmaması durumunda, bildirimin kuruma yapıldığı tarihe kadar sigortalıya ödenecek geçici iş göremezlik ödeneğinin kurumca işverenden tahsil edilmesi için gerekli işlemler yapılacaktır. (4/b) kapsamındaki sigortalıya iş kazası bildirimini yapana kadar geçen süreler için iş göremezlik ödeneği ödenmez, ödenmiş olanlar da geri alınır.

İşyerinde geçirilen ve dıştan gelen bir etken olmaksızın meydana gelen kalp krizleri iş kazası sayılabilir mi?

Kurumca bir olayın iş kazası olup olmadığının değerlendirilebilmesi için öncelikle iş kazası geçiren kişinin, sigortalı olması, mutlaka bir olay ile karşılaşmış olması, meydana gelen olay nedeniyle bedenen veya ruhen özre uğraması, hallerinin bir arada bulunması gerekmektedir. Ayrıca, kurumca bir olayın iş kazası olup olmadığının tespiti sırasında ortaya çıkan olayın nedeni ile sonucu arasında bir ilişki kurularak, buna göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Sigortalı işyerinde ve işini yaparken veya iş yapmadan geçirdiği sürelerde işverenin emrine amade iken dış etkenlerden kaynaklanan bir neden sonucu kalp krizi geçirirse kalp krizinin sonucu (ölüm veya arızalar) işyeri dışında gerçekleşsin bunun bir iş kazası sayılması gerekmektedir.

Bir inşaat işyerinde çalışan sigortalının yatakhanede yattığı sırada, yatakhanede bulunan sobanın devrilmesi sonucu çıkan yangında yanmak suretiyle geçirdiği kaza iş kazası sayılır mı?

Olayın işyerine ait yatakhanede meydana gelmesi nedeniyle, olayın iş kazası sayılması gerekmektedir.

Bir fabrika işyerinde çalışan sigortalının ücretli izinli bulunduğu sırada, arkadaşlarını ziyaret maksadıyla geldiği işyerinde merdivenlerden kayarak düşmesi sonucu bacağının kırılması olayı iş kazası sayılır mı?

Sigortalının izinli olduğu süre zarfında işyeri ile olan hukuki münasebeti, yani hizmet akdi devam ettiği, dolayısıyla sigortalılık vasfını kaybetmemiş olduğundan, olayın iş kazası sayılması gerekir.

Oto tamircisi işyerinde çalışan sigortalının yolda arızalanan bir aracı tamir etmek için işveren tarafından görevlendirilmesi üzerine, yolda bozulan aracı tamir ettiği sırada yoldan geçen bir aracın çarpması sonucu uğradığı kaza olayı iş kazası sayılır mı?

Kaza işin yürütümü sırasında meydana geldiğinden, olayın iş kazası sayılması gerekmektedir.

İşyerinde şoför olarak çalışan sigortalının, işyerine ait araçla işverenin talimatı üzerine onun yazlık evine şahsi eşyalarını götürdüğü sırada geçirdiği trafik kazası iş kazası sayılır mı?

Sigortalının işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda meydana geldiğinden, olayın iş kazası sayılması gerekmektedir.

İşyerine gitmek üzere evinden ayrılarak belediyeye ait toplu taşıma aracına binmek üzere durakta bekleyen sigortalının motosikletli bir sürücünün çarpması sonucu yaralanması olayı iş kazası sayılır mı?

Sigortalının işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş geliş sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olay iş kazası olarak tanımlandığından, burada esas olan işverence sağlanan bir taşıtla gidip gelme esasına dayandığından, söz konusu olayın iş kazası sayılmaması gerekmektedir.

İşyerinin bulunduğu ilden başka bir ile mal almak için giden sigortalının kalmakta olduğu otelde yangın çıkması sonucu vefat etmesi olayı iş kazası olarak değerlendirilebilir mi?

Çalışan sigortalının yürütmekte olduğu iş nedeniyle işyeri dışında meydana gelen kazalar iş kazası olarak kabul edilmektedir.